Tytan architektury - lśniący potwór z Bilbao

Z ARCHIWUM | Szkice hiszpańskim piórkiem | 19 kwietnia 2012

Mamá by Louise Bourgeois

Jeśli uważasz, że sztuka współczesna nie zachwyca, to jesteś w błędzie. Jeśli architektura naszych czasów psuje ci krajobraz, to czas nieco odświeżyć swoją percepcję. Jeśli wierzysz, że liczy się tylko wnętrze, muszę cię rozczarować. Jeśli sądzisz, że pop-art nie może być wielki, to miejsce z pewnością Cię zaskoczy. Nie zajmie to nawet kilku minut. Efekt jest piorunujący. To "efekt Bilbao". Określenie to udowadnia, że kultura i sztuka we współczesnym świecie ma znaczenie i, co więcej, potrafi być lukratywna. "Efekt Bilbao" oznacza również sukces o wiele większym znaczeniu niż sama sztuka. Jeden budynek wystarczył, by osiągnąć wzrost gospodarczy miasta i przyciągnąć do północnego miasta Hiszpanii rzesze turystów. Do miasta, trzeba zaznaczyć, które wcześniej uchodziło za mało atrakcyjne i do tego niebezpieczne. Teraz miasta strzegą różne monstra i potwory. Największym jest oczywiście tytanowy smok, ale grozę budzi wielka ciężarna pajęczyca - Mamá Louise Bourgeois. Malowniczo komponuje się na tle swego monumentalnego przyjaciela i z dumą eksponuje swoje przyszłe potomstwo:

Mamá by Louise Bourgeois

Mamá by Louise Bourgeois

Wystarczył jeden budynek, by wzbudzić wszechobecną euforię. Jeden budynek, ale o gigantycznych rozmiarach. Nie trzeba wytężać wzroku, żeby go zobaczyć. Wielkie tytanowe bryły widać z daleko. Z wielu punktów miasta w słońcu prężą się grzbiety rysowane ręką Franka Gehry'ego. Gdy w pochmurnym Kraju Basków słońca nie ma, dachy Muzeum Guggenheima przybierają innego odcienia. Bez względu na pogodę z budynku emanuje niezwykła moc, a ze względu na nią tytanowe płyty przybierają różne barwy. Mnie udało się spędzić słoneczne dni w Bilbao, więc i ściany budynku odbijają w sobie przejrzystość pogodnego nieba.

Muzeum Guggenheima to także raj dla artystów popkultury. Pewien ekscentryczny mężczyzna, swego czasu pozujący w wyuzdanych i pornograficznych pozach ze swoją żoną Iloną Staler (małżeństwo trwało niespełna rok, ale było niezwykle owocne), szerzej znaną jako Cicciolina, do własnego projektu Made in heaven, upodobał sobie śliskie i błyszczące materiały. Niektórzy rozpływają się w zachwycie nad kolorami, połyskiem i słodyczą prezentowanych przez niego prac, a do czego one nawiązują, to małym dzieciom raczej nie trzeba nazbyt wcześnie mówić. Ale śmiało można jechać do Bilbao i podziwiać tulipanki oraz uroczego pieska, maleńkiego, bo wykonanego zaledwie z dwudziestu pięciu ton ziemi, siedemdziesięciu tysięcy roślin i stalowego stelaża, szczeniaczka. A ciekawskim polecam tekst Krzysztofa Lenartowicz, Smok szalony w Bilbao.

Tulips by Jeff Koons

Puppy (cachorro) by Jeff Koons